Topmenu

Ayurwell

Hoofdmenu

Recept – Specerijen

Komijn
Komijnzaadjes (cuminum cyminum) komen van een delicate plant die wel voorkomt in het oosterse deel van het middellandse zeegebied, in het Midden-Oosten en in Noord-Afrika. Het is een antieke specerij die ook in het oude testament genoemd wordt. De smaak is sterk en pittig, met een zoete nasmaak. Verwant met Cuminum Cyminum is Cuminum Nigrum, een plant die in het noorden van India groeit. De zaadjes zijn zwartachtig en kleiner dan komijnzaadjes. Eigenlijk wordt deze komijnsoort alleen in de streken rond Kashmir, Punjab en Uttar Pradesh gebruikt, terwijl de ‘gewone’ komijnzaadjes in heel India worden gebruikt.

Heilzame werking: verwarmend en bevordert de spijsvertering

Kaneel
De Latijnse naam van kaneel is Cinnamom Zeylanicum. De plant behoort tot de familie van de Lauraceae (waartoe bijvoorbeeld ook de laurier behoort). De Nederlandse naam kaneel komt daarentegen van het Latijnse woord Canella dat ‘buisje’ of ‘rietje’ betekent. Kaneelstokjes zijn namelijk de opgerolde stukjes binnenbast van de kaneelboom. De smaak is zoet, exotisch, delicaat en een tikkeltje scherp. Aan kaneelpoeder worden wel bijzondere geneeskrachtige eigenschappen toegedicht. De specerij zou griep voorkomen en onder andere menstruatiepijnen verzachten. In India wordt kaneel met name in hartige gerechten gebruikt. Je vindt de specerij terug in curries, salades en groenten. In het westen wordt kaneel, om zijn zoete smaak, daarentegen vaak in zoete gerechten verwerkt.

Heilzame werking: afrodisiacum! (lustopwekkend) en verlaagt Vata (koude en droogte) en Kapha (slijm en zwaargevoel)

Kardemom
Kardemom is een van meest antieke specerijen ter wereld (en tegelijkertijd ook één van de duurste – niet in het minst omdat de oogst met de hand moet geschieden). De kardemomstruik komt oorspronkelijk uit de tropische wouden in het Midden-Oosten en is familie van gember. Het verhaal gaat dat de plant zou hebben gegroeid in Babylonië en dat zij van daaruit naar Griekenland en Italië zou zijn gebracht. In de vertellingen ‘duizend-en-een-nacht’ wordt de kardemomplant als afrodisiacum (lustopwekkend) beschouwd. Het geurige aroma roept de gekleurde fantasieën uit het verre oosten op. De flinterdunne peultjes bevatten drie vakjes met kleine donkere zaadjes. De specerij wordt in de Indiase keuken gebruikt voor rijstschotels voor de feestdagen, vaak in combinatie met saffraan en amandelen, en is verder vaak in de Garam Masala te vinden.

Heilzame werking: potentie verhogend en afrodisiacum! (lustopwekkend), bevordert de spijsvertering

Nootmuskaat
Nootmuskaat was al vroeg bekend, maar werd pas echt een veelgevraagde specerij toen de Spicy Islands (thans de molukken) werden ontdekt. Op deze eilanden groeide de nootmuskaatboom weelderig. De pitten van de nootmuskaatboom (nootmuskaat dus) hebben in de zeventiende en achttiende eeuw voor heel wat onrust binnen Europa gezorgd (Nederland had het monopolie in de handel en werd daarom zeer benijd). Nootmuskaat heeft een zoete, geraffineerde smaak en een geurige, bijna magisch aroma. De specerij roept gelukkige herinneringen aan warme vakanties op. In vroegere tijden was het gebruik om een kleine dosis gemalen nootmuskaat bij zich te dragen om er wat van toe te voegen aan de maaltijd of warme wijn, waar die dan ook genuttigd werd. Nu wordt de specerij met name gebruikt voor zoete gerechten als taarten en desserts, maar ook in hartige vleesgerechten en in combinatie met eieren, kaas, spinazie en broccoli.

Heilzame werking: voeg een nootmuskaat aroma toe aan een warm bad. Heerlijk ontspannend! Verder een sterke afrodisiacum en verjonger

Kruidnagel
Kruidnagels zijn de gedroogde bloemknoppen van de kruidnagelboom (Eugenia Caryophyllata), een altijdgroene boom die oorspronkelijk op de Molukken groeide. De boom kan wel 15 tot 20 meter hoog worden. Sinds de antieke tijd worden kruidnagels gewaardeerd om hun desinfecterende werking (ze werden soms zelfs als verdoving in de chirurgie gebruikt). De smaak van kruidnagels is exotisch, warm en zwaar. Net zoals kardemom en kaneel zijn kruidnagels zijn veelvuldig in de Garam Masala te vinden. Kruidnagels worden in de Indiase keuken in zijn geheel in de gerechten meegebakken en voor het eten verwijderd.

Heilzame werking: bestrijdt pijn en spasmen, verbetert de doorbloeding en is een antihistamine

Peper
Peper wordt wel beschouwd als de ‘koning der specerijen’. Tot ver in de middeleeuwen was deze specerij één van de belangrijkste handelswaren in Europa. De zoektocht naar de peper voerde naar onbekende gebieden in het verre oosten. India is vandaag de dag de grootste peperproducent ter wereld. Er zijn verschillende soorten peper. Zwarte peperkorrels zijn zuur. Ze moeten 7 tot 10 dagen in de zon drogen totdat ze een zwarte kleur hebben. Witte peperkorrels zijn bij de pluk rood of oranje. Ze worden geplukt als ze bijna rijp zijn en dan in water geweekt totdat ze het buitenste velletje hebben verloren. Vervolgens worden ze gedroogd. Ze hebben een frisse, niet al te pikante maar aromatische smaak. Zwarte peper wordt door witte peper vervangen in witte sauzen (zodat de saus niet donker kleurt).

Heilzame werking: zoals vele andere specerijen is ook peper lustopwekkend. Verder verbetert het de doorbloeding en reinigt het de luchtwegen en het maag-darm-kanaal

Verse koriander
Verse koriander heeft een zoete, exotische smaak en wordt in India veelvuldig gebruikt. de korianderplant behoort tot dezelfde familie als peterselie en venkel. De Latijnse naam is Coriandrum Sativum. Het woord coriandrum komt op zijn beurt uit het Grieks en betekent ‘iets dat de mens goed doets’. Gemalen koriander is een van de hoofdbestanddelen van curry en Garam Masala. Tot voor kort was verse koriander in ons land moeilijk verkrijgbaar, maar nu vind je dit geurige kruid in veel groentewinkels en supermarkten. Koriander blijft wel twee weken goed als je de wortels in een glas water zet en de blaadjes afdekt met een plastic zakje.

Heilzame werking: verkwikkend als aroma voor een geurig, warm bad. Koriander verbetert de spijsvertering, is een sterke anti-histamine en reinigt het bloed

Gember
Van de tropische gemberplant, Zingiber Officinale, worden de dikke wortels die onder de grond groeien gebruikt. Gemberwortel stimuleert de spijsvertering en heeft een scherpe, maar aangename smaak. Gember wordt in heel India gebruikt, als specerij (in gemalen vorm) maar ook als groente. Gemberpoeder is zoeter dan verse gemberwortel en wordt met name voor desserts gebruikt.

Heilzame werking: afrodisiacum! (lustopwekkend). Gember is verwarmend, verlicht menstuatiekramp en bestrijdt ontstekingen.

Venkelzaadjes
Venkelzaadjes hebben een ietwat zoete, anijsachtige smaak. De zaadjes worden zowel voor zoete als pittige gerechten gebruikt. Er wordt wel gezegd dat venkelzaadjes allerlei kwaaltjes genezen: van oorpijn, tot kiespijn, tot astma. In India is het de gewoonte om aan het einde van de maaltijd een schaaltje venkelzaadjes te serveren. de zaadjes dienen als mondverfrisser en bevorderen de spijsvertering.

Heilzame werking: Venkel verlicht Vata, is krampstillend, bevordert de spijsvertering en bevordert de lactatie

The Lowlands